'Samen werken we aan toekomstperspectieven voor de GEUS-enclave’

Doel: Een vitaal en toekomstbestendig leef-, woon- en werkgebied.

De stikstofopgave. De landbouw- en energietransitie. Klimaatadaptatie. Woningbouw. Waterkwaliteit. Net als de rest van Nederland wil ook de enclave Garderen, Elspeet, Uddel en Speuld voor de komende 20 tot 30 jaar een koers uitzetten waarbij al deze opgaven op elkaar zijn afgestemd. Daarom werken binnen Living Lab GEUS zowel provincie Gelderland, vier gemeenten als Waterschap Vallei en Veluwe samen met ondernemers, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen én bewoners aan een breed gedragen plan voor het gebied. Met als doel? Een vitaal en toekomstbestendig leef-, woon- en werkgebied. Een pittige uitdaging, maar Annemiek Haven en Patrick Hulshof zien vooral kansen. ‘Met een goed plan behouden we met elkaar de regie over onze enclave.’

‘De belangrijkste voorwaarde om tot een succesvolle gebiedsaanpak voor de GEUS-enclave te komen? Een goede interactie tussen de belanghebbende partijen. En daar kan en wil ik graag een steentje aan bijdragen.’ Aan het woord is Annemiek Haven, programmamanager Nationaal Programma Landelijk Gebied Food Valley/Veluwe. Vanuit haar functie bij de provincie Gelderland is ze sinds oktober 2022 ook lid van het kernteam van GEUS. ‘De ambities die in het Nationaal Programma Landelijk Gebied staan omschreven, vragen om een degelijk en allesomvattend plan voor een toekomstbestendige gebiedsaanpak. Een dergelijk plan kan alleen ontstaan als alle betrokken partijen worden gehoord en het proces van onderen naar boven wordt uitgerold. Wat dat betreft zijn we binnen GEUS goed bezig.’

Aandacht voor specifieke uitdagingen 
Patrick Hulshof knikt instemmend. Hij is adviseur fysieke leefomgeving bij de gemeente Apeldoorn en sinds de oprichting van GEUS lid van het kernteam. ‘Hoewel de opgaven voor de GEUS-enclave grotendeels overeenkomen met die van heel Gelderland, moeten we juist ook aandacht hebben voor de specifieke uitdagingen binnen ons leef-, woon- en werkgebied. Zo wordt de GEUS-enclave volledig omringd door de Veluwe, en dat is in zijn geheel een Natura 2000-gebied. Hierdoor is het belangrijk dat de stikstofuitstoot in de GEUS-enclave zoveel mogelijk wordt gereduceerd. Aan de andere kant is het minstens zo belangrijk dat de leefbaarheid, waar wonen en werken onder vallen, in stand wordt gehouden. Dus stel bijvoorbeeld dat er veehouderijen moeten verdwijnen, welk economisch verdienmodel komt daarvoor dan in de plaats? Dergelijke vragen raken de inwoners van dit gebied persoonlijk en dus moeten we daar samen uitgebreid over praten.’

Van leren naar doen
‘Inmiddels is GEUS daar de afgelopen maanden mee gestart’, zo vertelt Annemiek. ‘In het najaar van 2022 zijn we begonnen om alle opgaven voor de GEUS-enclave helder in beeld te krijgen. Sindsdien zetten we verdere stappen om voor dit gebied in hoofdlijnen een plan voor de gebiedsaanpak op te stellen. Hiervoor hebben we heel veel contact met alle betrokken partijen. We willen een goede band opbouwen, zodat we elkaar ook weten te vinden als er straks keuzes over de uitvoering van onze plannen moeten worden gemaakt.’ Opnieuw knikt Patrick instemmend. ‘Het is heel belangrijk dat we met z’n allen onze schouders onder dit plan zetten, zodat we zelf de regie behouden en samen kunnen werken aan de toekomstperspectieven voor onze enclave.’

Meer weten? 
GEUS is een goed voorbeeld van een gebiedsgerichte uitwerking van de verschillende doelen in het landelijk gebied. Deze manier van samenwerken en uitvoeren ziet de provincie voor zich bij de totstandkoming én uitwerking van regioarrangementen en het gebiedsprogramma Vitaal landelijk Gebied Gelderland. Op de website van Samen werken aan Gelderland vind je een interessante video over gebiedsgericht werken.